تعریف حوزه آبخیز: حوزه آبخیز پهنه ای است که آب از طریق
آبراهه ،رودخانه یا در یاچه دراین پهنه جریان دارد.
حوزه آبخیز میتواند بسیار بزرگ باشد ( صدها مایل مربع ،شامل یک
رودخانه بزرگ،که به دریاچه یا اقیانوس زهکشی میگردد ) و یا بسیار
کوچک باشد(حدود 20 اکر،که به یک آبگیر زهکشی میشود).
حوزه آبخیز کوچکی که در حوزه آبخیز بزرگتری قرار دارد ،زیر حوزه
نامیده میشود.در یک نقشه توپوگرافی معمولا آبراهه ها با رنگ آبی و خطوط تراز با
رنگ قهوه ای نشان داده میشوند که آب از ارتفاع بالاتر به ارتفاعات
پایین جریان میابد. برای ترسیم مرز حوزه آبخیز ، باید در طول ستیغ ها
در نقشه توپوگرافی خطی را چنان ترسیم نمایید که در اطراف رودخانه
یا دریاچه مورد نظر شما نقاط با بیشترین ارتفاع را به هم وصل کند.
محل اتصال یک آبراهه به آبراهه دیگر ،محل تلاقی نام دارد. پایین ترین
نقطه اتصال آبراهه ،دهانه یا خروجی حوزه نامیده میشود.در یک حوزه
آبخیز ، نقطه شروع جریان آب در آبراهه را سرآب(Headwater) مینامند.
مدیریت حوزه آبخیز شامل سه ناحیه مدیریتی
می باشد .
۱): آب 2):حاشیه رودخانه (Riparian) 3):مناطق بالادست
(Upland)
ناحیه آب ،شامل آبراهه ،رودخانه ،آبگیر،در اچه،اقیانوس
است.
حاشیه رودخانه : بخش های غیر زراعی و واجد پوشش
گیاهی که بین ناحیه آبی و مناطق بالا دست وجود دارد .واژه
لاتین Riparian به معنای منشا گرفته ازرودخانه است.این
منطقه به شدت وابسته به ویژگیهای آب میباشد.
معمولا تعریف دقیقی برای واژه مناطق بالا دست وجود
ندارد ولی معمولا به نواحی اتلاق میگردد که در بالای داغاب قرار
دارند ( برای مثال :دشت سیلابی 100 ساله).