وبلاگ تخصصی مهندسین مرتع و آبخیزداری

مشکلات اصلی حوزه آبخیز :

برای استفاده از نیروی  انسانی ، زمان  و منابع محدود ، بررسی و طرح ریزی حوزه آبخیز تا  جایی که امکان  دارد

 باید  عملا انجام گیرد . بررسی باید در راستای تشخیص اهداف اصلی و مشکلات عمده انجام گیرد .

 در عین حال نباید از پتانسیل کل حوزه آبخیز غفلت نمود .

مشکلات عمده حوزه آبخیز :

مشکلات عمده و بزرگ حوزه آبخیز از  کشوری به کشور دیگر متفاوت است . بسیاری از این مشکلات وابسته به هم

هستند و نمیتوان به راحتی آنها را تشخیص داد و از هم متمایز کرد. با این وجود  میتوان این مشکلات  را به

گروههای زیر تقسیم نمود .

 اجتماعی – اقتصادی :

فقر روستایی در بالا دست سبب مهاجرت  روستاییان به شهر های بزرگ میشود  و یا باعث تخریب  منابع حوزه

آبخیز میگردد.

کاربری ارضی نامناسب ( کشت بر روی  شیب ، تغییر کشت بدون شخم مناسب ، چرای مفرط و..) باعث

 تخریب زمین و دیگر منابع حوزه آبخیز میگردد.

جنگل زدایی  سبب افزایش خطرات سیلاب های فصلی و یا خشکسالی در پایین دست میگردد.

 فنی – سازمانی ( Technical/institutional) :

طرح های ضعیف و  نامناسب  و  فعالیت های توسعه اجرایی ( جاده سازی ، خانه سازی ، معدن کاوی ،

ایجاد تفریح گاه ها و ... ) ، آبراهه های را تخریب نموده و محیط زیست را آلوده میسازد .

طبیعت :

بلایای طبیعی ( سیلاب های شدید ، زمین لغزش ها ،آتش سوزی های طبیعی و..) بر وضعیت حوزه آبخیز

 صدمه وارد میاورد. 

فرسایش طبیعی و فرسایش تسریع  شونده ، سبب  ته نشست رسوب در بند های ذخیره آب ، کانال های

 آبیاری ، و دیگر تاسیسات عمومی میشود .

دسترسی و محدودیت های منابع :

در اجرای طرح عملی حوز ه آبخیز نبایداز  موجودیت و  محدودیت های منابع چشم پوشی نمود .

 احتمال اجرای یک طرح  غیرواقعی  بسیار کم است .

برخی از محدودیت های بزرگی که در پروژه های آبخیزداری در کشور های مختلف با آنها روبه رو

 هستند شامل:

نبود سرمایه .

کمبود نیروی انسانی ، مخصوصا در سطح حرفه ای .

هماهنگی ضعیف بین سازمان های دولتی .

پویایی کم و  کمبود وسایل کاری  .

فقدان داده ها و  تحقیقات برای توسعه مداوم . 

منبع : FAO watershed management field manual