حیات دربیابان
- پوشش گیاهی
- حیات جانوری
- لینکها
الف )پوشش گیاهی
دمای زیادهمراه بانوسان شدیدسالانه وروزانه،کم آبی،تبخیروتعرق شدید ازموانع رشدپوشش گیاهی درمناطق گرم وخشک است.لذاپوشش گیاهی ضعیف وفقیر است .بااین حال درمناطق گیاهانی وجوددارد که خودراباشیوه های مختلفی باشرایط خشک وکم آبی سازگارداده اند.
اگزروفایتهابزرگترین گروه گیاهانی هستندکه باتعدیل ساختارفیزکی خودوتطابق باشرایط خشکی توانسته اندشرایط سخت خشکی وگرمای زیادراتحمل کرده وبه حیات خوددربیابانهاادامه دهند.بعضی ازاین نوع گیاهان آب را درساقه خودنگه می دارند.این نوع گیاهان دارای برگهای کمی هستند یابرگ ندارند.بعضی ازآنهابه جای برگ دارای خارهستندودارای روکشی مخصوص هستند،لذاتبخیروتعرق کمتری درسطح آنهاانجام می شود.کاکتوس هانمونه ای ازاین نوع هستند.
فراتوفیتهاگیاهانی هستندکه باداشتن ریشه های درازوطولانی دردرون خاک،آب راازسفره های آب اعماق زمین به دست می آورند.درخت کهورنمونه ای ازاین گونه ها هست ،که دارای ریشه های عمقی وشعاعی است .
بعضی دیگرازگیاهان رفتارخودرابادوره های خشک ومرطوب تنظیم نموده اند .بعضی گونه ها باشروع فصل بهاربه سرعت رشد وگلهابازشده وبذروسپس،بعدازاینکه دوره حیات را طی نمودند،می میرند.
گونه های دیگربرای چندین سال به حیات خود ادامه می دهندکه درزمان خشکی به خواب می روندوبه هنگام بارندگی شروع به رشدمی نمایند.این فرایندممکن است پنج باردرسال اتفاق بیافتد.ممکن است دارای پوششی باشند که هم ازآن تغذیه می کنندوهم مانع خروج آب ازگیاه شود.زنبق های صحرایی نمونه ازاین گونه هاهستند.
ب )زندگی جانوری
حیوانات مانندگیاهان درمناطق خشک بامشکل کم آبی وشرایط زیست محیطی نامناسب روبروهستند.اماحیوانات نسبت به گیاهان حساسیت بیشتری نسبت به دمای محیط خوددارند.آنهایابه گونه ای مستقیم تحت تاثیرانرژی ودمای خورشیدویا غیرمستقیم تحت تاثیرانتقال دمااززمین زیرپای خود(خاک وسنگها)وجریان هواقراردارند.دامنه اختلاف بالاوتغییرات شدیدآن می تواندمنجربه تلف شدن آنهابشود.
درکنارعامل دما،مشکل کم آبی نیزبرای حیوانات وجوددارد.لذاحیات حیوانات شکننده است.
پرندگان با راههای گوناگون خودراباشرایط گرماسازگارنموده اند.تخم گذاری درفصل بهار،آخرزمستان وتولیدمثل دراین زمان ومهاجرت دردوره گرمای شدیدبه جاهای خنکتر،فعالیت ازهنگام سحرتاهنگام بالاآمدن خورشیدوباقی روزرادرسایه گذراندن ازراههای سازگاری پرندگان دراین مناطق است.
بسیاری حیوانات مانندخزندگان،پستانداران درشب فعالیت می کنند امادرروز استراحت می نمایند.مارها،جوندگان،روباها،راسوهانمونه های ازاین جانوران هستند.
بعضی ازجانوران کوچک درطول روزبه داخل سوراخهای زیرزمینی می خزند.مانندموشها ، مارها.
مارمولک ها درطول روزفعالیت می کنندوروی زمین داغ با سرعت می دوند،ولی درسایه ها می ایستند.
جانوران بیابان ازراههای گوناگون آب موردنیازخودراتامین می کنند.بعضی ازحیوانات ازتغذیه توسط گیاهان این عمل را انجام می دهندیاازشیره وصمغ گیاهان بدست می اورندمانندانواع حشره ها.
انواع دیگری ازحیوانات باشکارحیوانات دیگر ،ضمن تغذیه، آب موردنیازخودراتامین می کنند.
چیتایایوزپلنگ
چیتااز سریعترین حیوانات است.این حیوان درعرض کمتر3 ثانیه تا 100 کیلومتردرساعت سرعت می گیرد.
محدودزیست این حیوان درافریقا(بوته زارهای نامیبیا)،جنوبغرب آسیاازجمله ایران است.
نسل این حیوان درخطرانقراض است.تحقیقات درافریقا نشان می دهداین حیوان دریک سال از 30مزرعه عبورکرده و3500 کیلومترراه طی نموده است.
درگذشته های دورمحدوده گسترش وسکونتگاه این حیوان دراکثرمناطق ایران بوده است ،اماازآنجاکه درسالهای اخیرشرایط زندگی این حیوان دراکثرمناطق ایران بهم خورده است ،محدوده زندگی آن درمناطق حفاظت شده به خصوص دردشت کویراست .
لینکهای مرتبط :
http://dialspace.dial.pipex.com/agarman/cheetah.htm
http://archives.cnn.com/2001/WORLD/meast/07/02/iran.cheetah
http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/2714553.stm
http://savingwildplaces.com/swp-home/swp-explorationandsurvey/239531
http://www.aliparsa.com/cheetah/cheetah.html
http://wcs-old.atlasworks.com/home/wild/Asia/irancheetahproject
http://www.semnanet.com/cat_content.asp?contentid=257&catid=151
http://forum.persiantools.com/showthread.php?t=2972&page=2&pp=15 http://www.felidae.org/PROJECTS/Asiatic_Cheetah/asadi1997/asadi1997.htm
لینکها
برای آشنایی بیشترودیدن عکس های مربوط روی لینک هاکلیک نمایید
http://www.infoplease.com/ce6/sci/A0857737.html
http://www.desertusa.com/du_plantsurv.html
http://www.desertusa.com/flora.html
http://www.desertusa.com/animal.html