وبلاگ تخصصی مهندسین مرتع و آبخیزداری

مقدمه 

استان کردستان در غرب کشور و در ناحیه رویشی زاگرس واقع گردید ه است .
مساحت کل استان بالغ بر 2820300 هکتار معادل 7/1% از سطح کل کشور میباشد . سطحی معادل 1720000 هکتار را منابع طبیعی تجدید شونده تشکیل داده است که این مقدار 61%‌کل عرصه استان را شامل میگردد . مساحت جنگلهای استان 320000 هکتار است . که 5/2% از کل جنگلهای کشور را شامل میشود . مراتع استان نیز با مساحتی بالغ بر 1400000 هکتار حدود 5/1% سطح مراتع کشور را تشکیل میدهد . اگر به سطح جنگلهای 15000 هکتار صنوبر کاری ، 14000 هکتار گردو کاری و 2500 هکتار جنگلهای دست کاشت را اضافه کنیم بالغ بر 12% سطح استان را جنگل پوشانده است .

گونه های جنگلی استان به ترتیب فراوانی شامل بلوط، پسته وحشی، گلابی، افرا و ... میباشد . گیاهان غالب و خوشخوراک مراتع نیز شامل علف پشمکی، علف گوسفندی، علف گندمی، انواع جاشیر، انواع کما، انواع شبدر و غیره میباشد . منابع جنگلی و مرتعی برای ساکنین استان چه از لحاظ خوراکی و چه از لحاظ صنعتی حائز اهمیت است به طوریکه در ماههای اول سال مردم استان چه شهر و چه روستا از گیاهان مختلف خوراکی از جمله : کنگر، ریواس، قازیاقی، گیلاخه، قارچ، شنگ، پالمه و ... که سفره مردم را در این فصل رنگین مینماید و همچنین استفاده و بهره وری از شیره سقز و کتیرا و گردو و بادام و سایر میوه های جنگلی چه در قالب طرح و چه به صورت آزاد باعث اشتغالزایی و رونق اقتصاد منطقه گردیده است .

طرح طوبی با هدف حفاظت و بهره برداری بهینه از منابع آب و خاک کشور و ایجاد فرصت شغلی از طریق احداث باغ با استفاده از درختان مثمر و غیرمثمر میباشد که به موجب آن مناطق مستعدی از اراضی ملی - دولتی و یا شخصی جهت توسعه جنگل و باغ پس از شناسایی و استعداد یابی و تهیه طرح برای کشت گونه های چند منظوره اختصاص می یابد . در این راستا واگذاری اراضی به 3 شیوه میباشد که شامل

• بند الف : جنگلها و اراضی جنگلی ملی با هدف توسعه جنگل و غنی سازی و احیاء رویشگاههای جنگلی با گونه های مثمر و چند منظوره در قالب طرحهای مدیریت منابع جنگلی واگذار میشود .
• بند ب : اراضی ملی غیر جنگلی و مراتع غیر مشجر و دیمزارهای کم بازده
• بند ج : اراضی شخصی و دولتی

که از موارد بالا بند الف در حدود و اختیارات اداره کل منابع طبیعی استان کردستان میباشد و دبیرخانه طرح مذکور نیز در همین اداره کل مستقر است .

طرح طوبی (بند الف) 

گونه های مورد نظر در طرح طوبی (بند الف) :

• گردو - بادام - مو - سماق - بنه - صنوبر - و ... میباشد .

اهداف اجرای طرح طوبی :

• احیاء و توسعه منابع طبیعی
• بهره برداری بهینه از آب و خاک و اراضی مستعد استان
• تولید پایدار و مستمر
• تثبیت شغل و بهبود آن

اراضی که واگذاری آنها مطلقا" ممنوع است :

• مراتع عمومی از حریم روستاها
• حریم قانونی تاسیسات دولتی
• پارک های جنگلی و جنگلکاری های دست کاشت
• راهها و مسیرها و حریم مربوط به آنها
• طرح های مصوب مرتعداری - جنگل داری - جنگلکاری و آبخیزداری

اولویت بندی متقاضیان طرح :

• 1- اولویت اول : دامداران و جنگل نشینانی که در راستای سیاست حفظ و احیا و توسعه منابع طبیعی به ویژه اجرای طرح تعادل دام و مرتع همکاری جدی نشان دهند .
• 2- اولویت دوم : بهره برداری عرفی و محلی (مشروط به ترک بهره برداری غیر اصولی و غیر مجاز)
• 3- اولویت سوم : فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی و منابع طبیعی

میزان زمین قابل واگذاری :

• میزان زمین قابل واگذاری به هر فرد حقیقی حداکثر تا 3 برابر عرف محل با در نظر گرفتن حقوق ارتفاقی بهره برداران و به ازای هر تعاونی و شرکت سهامی خاص حداکثر تا 3 برابر عرف محلی میباشد .

عرف محلی :

• میزان زمینی است که در هر منطقه با توجه به نوع گونه مورد کاشت و هزینه های اجرایی بتواند مایحتاج یک خانواده را در سال تامین نماید .

گردش کار بند الف (ماده 3) طرح طوبی در شهرستان

• متقاضی اعم از حقیقی و حقوقی درخواست خود را به اداره منابع طبیعی شهرستان تحویل مینماید (تکمیل فرم شماره 1)
• استعلام از شورای اسلامی روستا جهت بلامعارض بودن اراضی مورد نظر و کسب موافقت اولیه
• استعلام از امور آب برای کشت آبی
• بازدید اکیپ کارشناسی از محل مورد درخواست متقاضی و تکمیل فرم شماره 2 و ارائه گزارش به کمیته فنی شهرستان (اولین جلسه) جهت تعیین صلاحیت مجری برای تشکیل پرونده
• تکیل پرونده (الصاق مدارکی مانند تصویر شناسنامه - گواهی پایان خدمت یا معافیت و مدرک تحصیلی متقاضیان - تهیه نقشه و طرح نویسی)
• ارسال استعلام به دستگاههای ذیربط و اخذ نظرات آنها جهت اجرای طرح (میراث فرهنگی - مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان و ...)
• تکمیل فرمهای مربوط به طرح طوبی بخصوص فرم اولویت ها
• تشکیل دومین جلسه کمیته شهرستانی و در صورت تصویب طرح ارسال آن به اداره کل منابع طبیعی جهت طرح در کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی استان

گردش کار بند الف طرح طوبی در اداره کل منابع طبیعی :

• بررسی طرح توسعه اداره واگذاری اداره کل از نظر قوانین و مقررات واگذاری
• بررسی طرح ها از لحاظ فنی توسط اداره جنگلکاری و جنگلداری و دبیرخانه (بند الف) طرح طوبی
• در صورت داشتن نواقص و اشکالات فنی توسط دبیرخانه بند الف جهت رفع نقص به شهرستان عودت داده میشود .
• طرح پرونده ها در کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی در صورت تصویب اعلام به معاون امور زمین و شهرستان مربوطه طی صورتجلسه
• معرفی طرحهای تصویبی کمیته فنی اداره کل به دفترخانه اسناد رسمی توسط اداره منابع طبیعی شهرستان و ارسال قرارداد تنظیم شده به همراه صورتجلسه تحویل و تحول به اداره کل منابع طبیعی
• معرفی متقاضی به همراه تصاویر (1- نقشه محل 2- کتابچه طرح 3- قرارداد ) توسط اداره طرح و برنامه اداره کل منابع طبیعی به مدیریت طرح و برنامه سازمان جهاد کشاورزی
• معرفی به مدیریت بانک کشاورزی جهت اخذ تسهیلات توسط مدیریت طرح و برنامه سازمان جهاد کشاورزی

در این راستا حمایت و پشتیبانی دولتی :

• فراهم کردن زمینه های استفاده از تسهیلات اعتباری
• مشاوره کارشناسی
• برگزاری کلاسهای آموزش فنی و ترویجی و صدور گواهی آموزش لازم تامین نهاده ها در حد امکان

تعهدات دریافت کنندگان زمین :

• زمین های واگذاری را نفروشند و یا به غیر منتقل ننمایند ، اراضی خود را حفظ نمو.ده و به اراضی ملی و دولتی دیگر تجاوز ننمایند
• اراضی واگذار شده را بدون عذر موجه معطل نگذارند
• نسبت به اجرای طرح مصوب خود با نظارت سازمان جهاد کشاورزی اقدام نمایند
• به جز کاربری مصوب کاربری دیگری از اراضی واگذار شده نداشته باشند
• عدم تفکیک اراضی