GPS چیست؟
چند روز پیش داشتم مجله دو ماه نامه اینترنت سال پنجم .شماره ۲۵ رو میخوندم . در این
مجله مطلب بسیار خوب و جامعی درباره آشنایی با GPS نوشته شده که بد نیست شما
هم بخونید . قبل از خوندن مطلب این رو بگم که تعاریف زیادی درباره GPS دیدم و گاهی از
تصور دانشجویان و حتی اساتید از GPS تعجب میکنم 
. چرا که برخی GPS رو به عنوان
وسیله یا دستگاه شخصی که شبیه به مبایل است توصیف میکنند .در صورتیکه این
وسیله بخشی از GPS رو شامل میشه . پس اشتباه نکنید .
GPS مخفف GLOBAL POSITIONING SYSTEM نام یک سیستم موقعیت یاب جهانی
است .
علاوه بر GPS سیستم های موقعیت یاب دیگری نیز در حهان وجود دارد . نظیر GLONASS و
گالیله .
GPS سیستمی است که در ابتدا توسط وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا و فقط به منظور
اهداف نظامی راه اندازی شد . اما بیل کلینتون رییس جمهور آمریکا در سال ۱۹۹۶ تصمیم
گرفت که این سیستم را برای استفاده در مصارف غیر نظامی نیز آزاد اعلام کند و علی رغم
مخارج بسیار سنگین آن . آن را به طور رایگان در اختیار عموم قرار دهد .البته چند سال طول
کشید که این سیستم به طور فنی قابل پیاده سازی باشد .
شاید اولین قدم اساسی در شکل گیری GPS در قالب کنونی آن در سال ۱۹۷۸ با پرتاب اولین
ماهواره GPS به فضا برداشته شد . هفت سال بعد این کشور ۱۰ ماهواره آزمایشی دیگر به
ماهواره های مدار زمین اضافه کرد و در نهایت در ژانویه ۱۹۹۴ تعداد ۲۴ ماهواره حول مدار
زمین قرار گرفت .
این سیستم در حال حاضر کاملترین سیستم موقعیت یاب جهانی است . و سیستم های
GLONASSو گالیله که به ترتیب متعلق به روسیه و اتحادیه اروپاست هنوز در حال تکمیل
شدن میباشد .
اجزا GPS :
GPS شامل سه جز اساسی است :
۱- ایستگاه زمینی : وظیفه کنترل کل سیستم اعم از ماهواره و گیرنده را به عهده دارند .
۲- ماهواره ها : حداقل ۲۴ ماهواره در مدار زمین قرار داده شده که هر کدام در طول ۲۴
ساعت با دقت بسیار بالایی دو بار دور زمین میگردند و در سیستم GPS وظیفه مکان یابی را
به عهده دارند .
۳- گیرنده ها : دستگاه های قابل حمل توسط کاربران که به وسیله آن میتوانند موقعیت
خود را به دست آورند .
نحوه کار GPS :
ماهواره های سیستم GPS که همواره تمامی نقاط زمین را تحت پوشش خود دارند به طور
دائم در حال ارسال سیگنال به سمت زمین هستند .
گیرنده های روی زمین در هر لحظه و بسته به موقعیت خود باید حداقل توانایی دریافت سیگنال
از ۳ ماهواره را داشته باشند تا بتوانند طول و عرض جغرافیایی را محاسبه کنند . اگر تعداد
ماهواره های پوشش دهنده به ۴ عدد برسد آنگاه توانایی محاسبه بعد سوم یا ارتفاع نیز وجود
خواهد داشت . ایستگاه های زمینی وظیفه اصلاح اطلاعات ماهواره در مورد موقعیت خود را
دارند . بدین ترتیب که هر ماهواره به طور مداوم موقعیت خود در فضا را برای ایستگاه های
زمینی و گیرنده ها ارسال میکنند و در صورتی که اشتباهی در این ارقام وجود داشته باشد
ایستگاه های زمینی وظیفه اصلاح آن را به عهده دارند .
گیرنده های زمینی با توجه به اینکه همواره اطلاعات مربوط به حداقل ۳ ماهواره را دریافت
میدارند میتوانند به فرآیندی به نام سه گوشه سازی Trilateration موقعیت جغرافیایی
خود بر روی زمین را محاسبه کنند .
دقت GPS به قدرت گیرنده زمینی در دریافت اطلاعات از ماهواره ها بستگی دارد . به این
ترتیب که هر چه گیرنده تواناییدریافت سیگنال از ماهواره های بیشتری را داشته باشد
میتواند به دقت بیشتری نسبت به تعیین محل خود اقدام کند .
گیرنده های معمولی GPS معمولا دارای دقتی درحدود ۵۰ تا ۱۰۰ متر هستند و دقت انواع
پیشرفته آن تا کمتر از یک متر هم میرسد .
